Het uitgebreide televisie-interview met koningin Máxima is gisteravond door ruim 3,2 miljoen mensen bekeken. Daarmee was het NOS-interview het best bekeken programma van de dag, meldt de Stichting Kijkonderzoek.

De koningin werd ter ere van haar vijftigste verjaardag geïnterviewd door Matthijs van Nieuwkerk. Máxima ontving hem op haar woonpaleis in Den Haag, Huis ten Bosch. In haar werkkamer bespraken ze haar werkzaamheden, de toekomst van haar drie dochters, het verlies van haar zus Inés en haar leven met koning Willem-Alexander. Ook de veelbesproken vakantie naar Griekenland kwam aan bod.

Anekdotes

Het gesprek was uitzonderlijk, want zo’n langdurig één-op-één-interview komt bijna niet voor. Het gaf veel mooie inkijkjes in het leven van de koningin, zeggen koningshuisdeskundigen. “In het interieur, in haar eigen anekdotes, maar ook in haar werk”, zegt royaltyjournalist Rick Evers.

Ook de aansluitende, tweede aflevering van Dionne Dichtbij: Máxima op NPO 1 werd goed bekeken. Met ruim 1,6 miljoen kijkers stond het op de derde plaats. Presentatrice Dionne Stax sprak daarin met mensen die de koningin persoonlijk of zakelijk kennen of hebben gekend en reisde daarvoor bijvoorbeeld naar Buenos Aires en New York.

Het interview met de koningin in tien minuten terugkijken? Dat kan hier:

Goedemorgen! Vandaag doet de rechtbank uitspraak in de zaak-Bas van Wijk en in Ahoy is vanavond de eerste halve finale van het Eurovisie Songfestival.

Eerst het weer: Zo nu en dan zon en in de kustprovincies op een lokale bui na droog. Landinwaarts vooral vanmiddag enkele buien, lokaal met onweer. De westenwind waait matig en het wordt een graad of 15.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. Check hier de dienstregeling voor het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten?

Wat heb je gemist?

Door een fout van de Belastingdienst heeft een aantal ouders uit de toeslagenaffaire de afgelopen dagen een brief van een deurwaarder gekregen dat ze toch weer moesten gaan terugbetalen. Het gaat om ouders van wie al is vastgesteld dat ze voor compensatie in aanmerking komen en sommigen hebben al geld ontvangen, meldt demissionair staatssecretaris Van Huffelen.

“Dit had nooit mogen gebeuren”, schrijft Van Huffelen. Voor deze ouders geldt de zogeheten pauzeknop, de inning van hun schulden is stopgezet omdat ze door toedoen van de Belastingdienst in de problemen zijn gekomen.

Hoeveel ouders nu een incassobrief hebben gekregen is niet duidelijk, maar volgens Van Huffelen is het niet de schuld van de deurwaarders. Ze hebben vorige week een onvolledige lijst van de fiscus gekregen met alle gedupeerde en gecompenseerde ouders. Niet iedereen stond erop.

“De fout wordt zo snel mogelijk hersteld”, zegt Van Huffelen. “De ouders mogen de brief van de deurwaarder negeren.”

Ander nieuws uit de nacht:

En dan nog even dit:

Matthijs van Nieuwkerk sprak gisteren met koningin Máxima over het leven, de liefde en het werk, ter gelegenheid van haar 50ste verjaardag. Een samenvatting van het interview in 10 minuten zie je hieronder:

Fijne dag!

Hoe snel en hoe groen? Dat is de vraag die vandaag op tafel ligt bij de jaarlijkse aandeelhoudersvergadering van Shell. De aandeelhouders van het gas- en oliebedrijf stemmen over twee klimaatresoluties.

Een van de twee moties komt van Shell zelf. Voor het eerst vraagt de Brits-Nederlandse multinational zijn aandeelhouders om een “niet-bindend” advies over de strategie voor de energietransitie. Het gaat om het klimaatbeleid dat Shell in februari heeft gepresenteerd. Daarmee wil het bedrijf in 2050 CO2-neutraal zijn, hoewel het nog steeds fors blijft inzetten op fossiele activiteiten als olie, chemie en gas.

Meer animo, (nog) geen meerderheid

Daarnaast is er de terugkerende klimaatresolutie van de activistische beleggersclub Follow This, die dit jaar voor de vijfde keer wordt ingediend. De club, waarin ‘groene’ aandeelhouders zijn verenigd, verwacht ook dit jaar geen meerderheid van de stemmen. Wel krijgt de resolutie steeds meer steun in binnen- en buitenland.

Zo stemden afgelopen week twee Amerikaanse oliebedrijven in met de motie. Dat was een historisch moment voor Follow This-oprichter Mark van Baal, die oliebedrijven sinds 2016 aan de hand van klimaatresoluties maant om hun uitstoot te verminderen en een bijdrage te leveren aan de uitvoering van het Klimaatakkoord van Parijs.

Onder Nederlandse aandeelhouders van Shell groeit de belangstelling voor een groenere koers. Grote investeerders als Aegon, Actiam en de metaalpensioenfondsen stemden in 2020 al voor de klimaatresolutie van Follow This. Daarmee steunde toen 14 procent van de Shell-aandeelhouders de resolutie, tegen 6 procent in 2019.

‘Niet ambitieus’

Kritische nieuwkomer dit jaar is pensioenfonds Zorg & Welzijn, dat zegt voor het eerst voor de groene resolutie te zullen stemmen – en tegen die van Shell. “Het huidige beleid is niet ambitieus en geloofwaardig genoeg”, aldus het fonds.

Voor Van Baal van Follow This is het duidelijk: “Bijna alle grote Nederlandse beleggers zeggen nu dat ze geen genoegen nemen met vage plannen voor 2050, er moeten concrete tussentijdse doelen zijn voor dit decennium.”

Shell zelf zei in februari dat de piek van de olieproductie in 2019 is bereikt en dat de productie jaarlijks met 1 à 2 procent zal afnemen.

Momentum

“Er is veel momentum”, ziet energie- en klimaatdeskundige Eveline Speelman. Zij is partner bij Systemiq, een internationaal onderzoeks- en adviesbureau dat bedrijven helpt in de energietransitie.

Volgens Speelman wijzen de neuzen steeds meer dezelfde kant op. “Wat je specifiek ziet bij het klimaatonderwerp is dat het belang en de urgentie van het onderwerp steeds duidelijker worden”, zegt ze.

De roep om verandering komt daarbij volgens haar zowel van buitenaf als van binnenuit. “Aandeelhouders, maar ook bedrijven, zien in dat als zij niet veranderen en de vraag naar gas en olie afneemt, dat zij daar dan de dupe van zijn. Andersom biedt de transitie ook kansen.”

Tegelijkertijd speelt volgens Speelman een groen ideaal mee. “Men wil een steentje bijdragen aan een betere wereld, in combinatie met een goede economie. Want op ideologie alleen kan niet iedereen zijn geld verdienen.”

Niet juridisch bindend

De vraag is hoe betekenisvol de resoluties zijn waarover vandaag wordt gestemd. Ofwel: waar heeft Shell zich aan te houden als er een meerderheid is?

Juridisch bindend zijn de moties in ieder geval niet. Dat betekent dat een gang naar de rechter weinig zin heeft als het bedrijf zich niet aan de beloofde doelen houdt.

Toch heeft de stemming serieuze implicaties, denkt Van Baal van Follow This. “Bedrijven luisteren naar aandeelhouders. Als zij hebben gesproken, kunnen de bedrijven zich niet verschuilen achter het argument: maar de aandeelhouder wil het niet.”

Ook Speelman denkt dat de stemming zinvol is. “Alleen al dat een bedrijf hierover moet nadenken, heeft waarde. Want er moet ook een antwoord komen, en snel.”

Afleidingsmanoeuvre

Dat er nu twee moties op tafel liggen, kan het voor aandeelhouders wel ingewikkeld maken, zegt Van Baal. Hij noemt de aankondiging van Shell om een eigen adviserende stem in te winnen dan ook een afleidingsmanoeuvre.

“Als aandeelhouder moet je je flink verdiepen in wat ze nu beloven, of hen vertrouwen en erin mee gaan. Hopelijk zijn de stemmingen van afgelopen week een goede voorspeller voor de toenemende druk van aandeelhouders.”

De Amerikaanse president Biden heeft in een telefoongesprek met de Israëlische premier Netanyahu zijn steun uitgesproken voor een staakt-het-vuren tussen Israël en de Palestijnse gebieden. Zo’n akkoord zou met behulp van Egypte en andere landen tot stand moeten worden gebracht. Het is voor het eerst dat Biden zich openlijk uitspreekt voor een wapenstilstand.

Tegelijkertijd benadrukt de Amerikaanse president dat Israël het recht heeft zichzelf te verdedigen tegen willekeurige raketaanvallen, zo valt te lezen in de verklaring die door het Witte Huis is uitgegeven. Biden spreekt daar zijn “krachtige steun” voor uit.

De Amerikaanse president staat onder toenemende druk om daadkrachtiger op te treden, ook van partijgenoten. Zij willen dat hij oproept tot een onmiddellijk staakt-het-vuren in Israël en de Palestijnse gebieden. Zo’n oproep ontbreekt nu in de verklaring van het Witte Huis.

‘Aan de partijen zelf’

Tot nu toe wilde de Amerikaanse regering, een belangrijke bondgenoot van Israël, zich niet scharen achter een oproep tot een staakt-het-vuren. Zo zei minister Blinken van Buitenlandse Zaken gisteren dat het aan de partijen zelf is om een wapenstilstand na te streven.

Ook belemmerde de VS herhaaldelijk een gezamenlijke resolutie van de VN-Veiligheidsraad over het toenemende geweld tussen Israël en de Palestijnse gebieden. De Amerikanen zouden vrezen dat een veroordeling van het geweld de Amerikaanse bemiddeling in het conflict zou bemoeilijken.

Tot nu toe hebben bemiddelingspogingen van de VS weinig uitgehaald, evenals oproepen tot een staakt-het-vuren van onder meer Egypte en Qatar. Premier Netanyahu herhaalde gisteren dat het Israëlische leger “doorgaat met het aanvallen van terroristische doelen” zolang dat nodig is. Tegelijkertijd blijft Hamas vanuit de Gazastrook raketten op Israël afvuren.

Ook vannacht zijn er meldingen van bombardementen in de Gazastrook. Het is nog onduidelijk wat de omvang daarvan is. Het Palestijnse ministerie van Volksgezondheid meldt dat een medisch laboratorium beschadigd is geraakt, waardoor de gezondheidsdienst geen coronatesten of vaccinaties kan uitvoeren.

Daarnaast is het hoofdkwartier van de Qatarese hulporganisatie Rode Halve Maan gebombardeerd, meldt het Qatarese ministerie van Buitenlandse Zaken. Volgens Doha News kwamen bij het Israëlische bombardement twee Palestijnen om. De regering van Qatar veroordeelt de aanval. “Dit is een duidelijke schending van het internationaal recht”, stelt het land in een verklaring.

Raketten vanuit Libanon

Gisteravond meldde het Israëlische leger dat het doelen in Libanon onder vuur had genomen, nadat er vanuit dat land zes raketten op Israël waren afgevuurd. De projectielen zouden al voor de grens met Israël zijn neergekomen, zegt het leger. De Libanese veiligheidsdiensten zeggen dat slechts drie raketten waren afgevuurd. Het is niet bekend wie achter de aanval zat.

De VN-missie in Libanon, Unifil, zegt in een tweet dat er extra wordt gepatrouilleerd in het gebied om escalaties te voorkomen, maar dat het inmiddels weer rustig is langs de Libanees-Israëlische grens.

Het recente geweld heeft tot nu toe aan 212 Palestijnen het leven gekost, van wie 61 minderjarig, meldt het Palestijnse ministerie van Volksgezondheid. Aan Israëlische zijde zijn 11 doden gemeld, van wie een persoon als gevolg van de rellen tussen Joodse en Arabische Israëliërs in de stad Lod.